Mũ bay của anh hùng, liệt sĩ phi công Hà Văn Chúc và cuộc không chiến “1 đối đầu 36”
Nơi đây đang trưng bày một kỷ vật đặc biệt, đó là mũ bay của anh hùng, liệt sĩ phi công Hà Văn Chúc đã sử dụng trong cuộc không chiến giữa 1 máy MiG-21 của không quân ta và đội hình 36 máy bay chiến đấu của không quân Mỹ, ngày 3/1/1968.
Phi công Hà Văn Chúc sinh năm 1938, dân tộc Kinh, quê tại xã Hải Lựu, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc (nay thuộc huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc). Nhập ngũ tháng 11/1959, trưởng thành từ một chiến sĩ cao xạ, vì có sức khỏe tốt nên được chọn đào tạo phi công năm 1960.
Sau khi tốt nghiệp loại ưu tại Học viện Hàng không Liên Xô, năm 1964, Hà Văn Chúc về nước, là phi công thuộc Đại đội 1, Trung đoàn 921, Sư đoàn không quân 371. Trong quá trình chiến đấu, đồng chí luôn say mê học tập, nắm vững khoa học kỹ thuật, ngoan cường, dũng cảm, mưu trí vượt qua nhiều khó khăn nguy hiểm, nhiều tình huống phức tạp.
Năm 1968, không quân Mỹ tiếp tục thực hiện âm mưu "quét sạch bầu trời Bắc Việt" với thủ đoạn tác chiến có tính chất phục kích, đánh chặn trên không với máy bay tiêm kích của ta. Đồng thời, chúng tổ chức đánh sân bay nhiều hơn, tăng cường ra-đa cảnh giới dẫn đường, gây nhiễu bằng vô tuyến điện.
Thủ đoạn của địch liên tục thay đổi, nổi bật là thường vào trước, nấp trên mây, khi phát hiện máy bay của ta thì kéo lên cao dành ưu thế tốc độ và độ cao trước, chờ các biên đội vừa bay lên chưa kịp ổn định là công kích gây tổn thất cho ta.
Đứng trước tình hình đó, Thường vụ Đảng ủy Bộ Tư lệnh Quân chủng Phòng không – Không quân đã kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo Trung đoàn 921 khắc phục mọi khó khăn quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Bộ Tư lệnh Quân chủng chỉ rõ: Lực lượng không quân tiêm kích tập trung cùng các đơn vị bạn tích cực chiến đấu, tiêu diệt máy bay địch bảo vệ các mục tiêu chủ yếu của Hà Nội, các sân bay chính (Nội Bài, Kép, Hòa Lạc) và cảng Hải Phòng, đồng thời cơ động đánh địch trên chiến trường Khu 4, buộc địch phải phân tán đối phó, tích cực tổ chức đánh B-52 nếu chúng liều lĩnh leo thang sâu hơn ra miền Bắc.
Nắm chắc tư tưởng chỉ đạo, Trung đoàn 921 hạ quyết tâm khắc phục mọi khó khăn, tiếp tục đánh địch trong mọi tình huống. Dù máy bay còn ít, thậm chí chỉ còn một chiếc vẫn đánh. Tất cả các phi công đều xung phong trực, quyết tâm bắn rơi máy bay địch trong những lần xuất kích.
Ngày 3/1/1968, máy bay Mỹ đánh phá miền Bắc. Trung đoàn 921 và 923 tổ chức đánh trả. Sau trận này, do 1 chiếc bị lao ra ngoài đường băng khi hạ cánh, Trung đoàn không quân 921 chỉ còn duy nhất một chiếc máy bay MiG-21 làm nhiệm vụ trực chiến còn bay được.
15 giờ ngày 3/1/1968, địch bố trí đội hình 36 máy bay cường kích đánh phá Hà Nội, dù chỉ còn một chiếc nhưng Bộ Tư lệnh vẫn cho phép Trung đoàn 921 được cất cánh. Đại đội phó phi công Hà Văn Chúc xung phong nhận nhiệm vụ xuất kích.
Theo Soha.vn