HÀ TỘC - HỘI ĐỒNG HỌ HÀ VIỆT NAM
0983699386
Hà Vị Uyên

Hà Vị Uyên

Tướng quân Hà Vị Uyên thời Nhị vua Hai Bà Trưng

Thế kỉ thứ nhất sau Công Nguyên, ở nước Nam có người quê ở Đường Lâm, Sơn Tây tên là Hà Vi Hưng, vợ là Đậu Thị Loan vốn làm nghề nho y, tuổi cao mà vẫn chưa có con nối dõi. Ông bà rất chăm lo làm việc thiện.

Nghe nói ở huyện Đông Ngàn, Phủ Từ Sơn, bộ Vũ Ninh, đạo Kinh Bắc có một ngôi miếu linh thiêng. Ông bà sắm sửa hương hoa đi cầu tự. Qua cầu Cốn đến bờ đê Hoàng Giang ông bà dừng chân bên miếu dâng lễ bái yết thần linh khẩn cầu xin quý tử. Đêm đó ông bà ngủ lại trong miếu. Bỗng nhiên, ông trông thấy mây ngũ sắc như hình con rồng sà xuống, ít lâu sau bà mang thai.

Ngày 9-2 năm Giáp Ngọ sau Công Nguyên bà sinh được cậu con trai khôi ngô tuấn tú đặt tên là Hà Vị Uyên. Cậu bé thông minh học giỏi, năm 13 tuổi say mê đọc binh thư, luyện tập võ nghệ. Năm 18 tuổi, Hà Vị Uyên đã chiêu tập được 200 trai tráng trong vùng lập cơ đội, luyện tập võ nghệ, xây dựng trận đồ đánh giặc.

Năm 40 theo hịch truyền của Nhị vua Hai Bà Trưng, đức ông Hà Vị Uyên đem đội tráng binh về tụ nghĩa cùng hai Bà Trưng đánh đuổi giặc phương Bắc xâm lược.

Thấy ông là người văn võ toàn tài, Nhị vua Hai Bà đã phong cho ông làm chỉ huy sứ tả tướng quân, cấp thêm 2000 binh sĩ nhận nhiệm vụ trấn giữ vùng Tây Bắc Nhị Đạo chặn đường tấn công của giặc. Ông đã lập được nhiều chiến công góp sức cùng nghĩa quân giải phóng đất nước. Hai Bà Trưng thu lại 65 thành trì và đất đai cho nước Nam.

Ngày 12/11 Ông hóa. Trưng Vương vô cùng thương tiếc sai người về làm tang lễ và phong cho ông làm Trung đẳng phúc thần, đồng thời ra chiếu cho làng Hạ Dương Thượng sửa sang đình miếu để thờ phụng. Vua Lê Đại Hành (980-1005) đi ký qua đã truy phong cho Ngài “nhất phong bản cảnh linh ứng Đại Vương” .

 Các triều đại tiếp theo đều có sắc phong. Theo thần phả (của đình) hiện thờ 2 vị thánh và lưu giữ 24 sắc phong. Hoàng Uyên tôn thần có 11 sắc phong. Trung Thiên Đao Lợi Đại Phạn Thiên Vương có 8 sắc phong.

Ngoài ra đình làng Hạ Dương Thượng đang thờ 4 vị tả hữu hậu thần có công trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.








Năm 1986 bộ văn hóa, thể thao và du lịch cấp bằng Di tích lịch sử văn hóa - xếp hạng.

Để tưởng nhớ công lao đánh giặc giữ nước của các vị anh hùng, hàng năm nhân dân thôn Thượng, xã Dương Hà mở hội tế lễ từ ngày 9-2 (âm lịch) đến ngày 16-2 (âm lịch) với nhiều trò chơi dân gian truyền thống.

Theo thông lệ cứ 5 năm mở hội chính một lần, bên cạnh hội lệ mở thường niên. Ngày nay, do điều kiện khách quan hội làng được rút lại, diễn ra từ ngày 9-2 đến ngày 12-2 âm lịch hàng năm.

Về kiến trúc hiện nay đình được xây dựng theo kiểu chữ “đinh” và còn giữ lại được khu cửa võng tương đối đầy đủ và nguy nga hiếm thấy trong vùng, với đôi câu đối:

“Miếu mạo nguy nga quang nhật nguyệt.

Thần công hiển hách ánh càn khôn”

Tạm dịch là: “Miếu mạo nguy nga sáng tựa mặt trời, mặt trăng. Chiến công hiển hách bao trùm cả vũ trụ”

Nguồn: Trung học Phổ thông Yên Viên

Ths Nguyễn Thy Ngà

Nhân vật khác:

Thân thế và sự nghiệp của Tán tương quân vụ Hà Công Cấn

Thân thế và sự nghiệp của Tán tương quân vụ Hà Công Cấn

Là một tướng lĩnh Cần Vương trong phong trào Cần Vương của Nguyễn Quang Bích- Tán tương quân vụ Hà Công Cấn sau 100 năm vẫn được người dân trong vùng và thân tộc họ Hà tôn kính và tưởng nhớ về lòng yêu nước thương dân với tài năng và nhân cách lớn...

Hà Tông Huân

Hà Tông Huân

Hà Tông Huân (1697-1766) đỗ bảng nhãn khoa thi đình năm Giáp thìn (1724), niên hiệu Bảo Tháithứ 5. Vì khoa thi này không có trạng nguyên và thám hoa, nên ông đỗ thủ khoa (Đình nguyên Bảng nhãn). Người đương thời vẫn quen gọi ông là ông Bảng Vàng, tức là bảng nhãn làng Vàng. Quê ông ở làng Kim Vực (nay thuộc xã Yên Thịnh, huyện Thiệu Yên, tỉnh Thanh Hoá).
Hà Đặc - Hà Chương

Hà Đặc - Hà Chương

Thế kỷ XIII, dân tộc ta đã ba lần đương đầu và đánh bại đội quân xâm lược khét tiếng của đế quốc Mông - Nguyên khi đó đang chiến thắng khắp nơi trên thế giới. Nhưng vó ngựa xâm lăng của chúng đã phải khuỵu xuống trước sức mạnh của ...
Hà Tông Quyền

Hà Tông Quyền

Tiểu sử Hà Tông Quyền là danh sĩ đời Minh Mạng (明命; 1820-1841), còn gọi ông là Hà Quyền, tự Tốn Phủ, hiệu Phương Trạch, biệt hiệu Hải Ông, quê ở Cát Động, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Đông nay là huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội, học trò cao sĩ Lê Huy Thân.Năm ...
Tướng Hà Vi Tùng

Tướng Hà Vi Tùng

Hà Vi Tùng tên khai sinh là Hà Đình Tùng, quê phố Xuân Hòa, thị xã Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. Quê gốc là Đa Phúc, xã Sài Sơn, tỉnh Sơn Tây nay thuộc Quốc Oai, Hà Nội. Ông sinh ngày 8-2-1925, mất tại Nha Trang ngày 19-12-1994. Nhân dịp kỷ ...
Hà Đức Ân

Hà Đức Ân

Thượng tướng, Dương Lộc hầu Hà Đức Ân
 Ngài tiền hiền Hà Đức Ân từng là Đặc tấn Thượng tướng quân lộc dương hầu, vốn sinh thành ở Thanh Hóa từ khoản năm 1533, người đã có công kiến lập xã hiệu và sau đó đã cử Đặc tấn Tòng phu Võ Văn Định làm Xã trưởng, những xã hiệu này gắn với 6 làng từ Phong Nhứt đến Phong Lục (Lục giáp). Hiện nay lăng mộ được táng tại xứ đất Thượng Thổ (thôn Phong Ngũ Tây, xã Điện Thắng Nam).
Hà Tông Chính

Hà Tông Chính

Đại tướng quân triều Trần Hà Tông Chính
Hà Tông Chính (1366 - 1413)
Hà Tông Chính lúc nhỏ gọi là Hà Dư, sinh năm 1366, là con trai của tướng quân Hà Mại và bà Lê Thị Quý Yên. Sinh ra và lớn lên trong một gia đình cha là tướng biên ải, được cha mẹ nuôi dạy chu đáo, cho học hành tử tế, đặc biệt được cha rèn luyện đức, tài nên Hà Tông Chính nhanh chóng trưởng thành và cùng cha tham gia chống giặc Chiêm Thành bảo vệ được bờ cõi phía Nam đất nước
Hà Công Thái

Hà Công Thái

Quận công Hà Công Thái
Hà Công Thái là người sớm nhận ra tình hình diễn biến của thời cuộc. Lúc ấy Hoàng đế Quang Trung đã qua đời, người kế nghiệp không đủ tầm để cai quản đất nước. Ở Bắc Hà, dân bị đói khát, trộm cướp liên miên. Triều đình chia sẻ, công thần giết hại lẫn nhau, thế nước nghiêng ngả, lòng người ly tán, sớm muộn nhà Tây Sơn cũng phải chấm dứt vai trò lịch sử.
Hà Công Cấn

Hà Công Cấn

Tướng quân Hà Công Cấn
Hà Công Cấn là một danh tướng trong phong trào Cần Vương chống thực dân Pháp do Hiệp thống Bắc Kỳ Nguyễn Quang Bích lãnh đạo trên vùng thượng du Bắc Kỳ vào cuối thế kỷ XIX. Ông đã cùng với các văn thân, sỹ phu yêu nước dưới sự chỉ huy của Nguyễn Quang Bích đã đứng ra phất cờ tập hợp nghĩa quân đứng lên khởi nghĩa chống Pháp, ngay từ những năm 1873, khi chưa có chiếu Cần Vương.
HÀ DI KHÁNH

HÀ DI KHÁNH

Phò Mã HÀ DI KHÁNH
Ông là Thái phó, Tri châu Vị Long thuộc Chiêm Hoá, Tuyên Quang ngày nay và là chủ nhân của tấm bia cổ chùa Bảo Ninh Sùng Phúc do Lý Thừa Ân thực hiện năm 1107. Thân phụ ông đã từng cầm quân đánh giặc Tống, lập công trong chiến dịch “Tiên phát chế nhân” táo bạo dưới sự chỉ huy tài tình của Thái uý Lý Thường Kiệt.
Hà Công Trình

Hà Công Trình

Tiến sĩ, Tế tửu Quốc Tử Giám Hà Công Trình
Hà Công Trình (1434 -1511) sinh tại làng Đông Rạng, xã Đông Tỉnh, huyện Thiên Lộc, tỉnh Nghệ An (nay là xã Tùng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh). Năm Bính Tuất niên hiệu Quang Thuận thứ 7 (1466), đời vua Lê Thánh Tông, ông thi đỗ đệ nhị giáp tiến sĩ. Ban đầu ông nhận một chức quan huyện, sau nhờ tài năng, đức độ, được thăng đến thượng thư (tương đương bộ trưởng) lần lượt ở các bộ Binh, Hình, Công; Nhập thị Kinh Diên (giảng kinh sách cho vua) và kiêm chức Tế tửu (hiệu trưởng) Quốc Tử Giám.
Cụ Hà Thược

Cụ Hà Thược

Hà Ngại
Cụ Hà Thược, tự là Hà Ngại sinh năm 1890 ở làng Phú Quý – nay là thôn Nakhom xã Điện Quang, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Cụ là hậu duệ đời thứ 14 dòng Hà Phước ở Quảng Nam. Sinh trưởng trong gia đình nhà nghèo, từ nhỏ Hà Thược đã rất chăm học
HÀ MẠI

HÀ MẠI

Phụ Quốc Thượng Tướng Quân Hà Mại

Tướng Quân Hà Mại, tự Tông Hiểu, còn có biểu tự khác là Tử Công, sinh ngày 8 tháng 4 năm Giáp Tuất (11/5/1334), niên hiệu Khai Hựu năm thứ 6, triều Trần Hiến Tông, trong một gia đình có vị thế ở Thăng Long. Thuở nhỏ vốn có tư chất thông minh, được gia đình nuôi dạy, học hành tử tế, được phụ thân cho học tập binh thư, luyện tập võ nghệ, cung kiếm, nên ông có một thân hình cường tráng, sức khỏe hơn người, ý chí kiên cường, giỏi bài binh bố trận và có biệt tài về phong thủy. 

 

HÀ TÔN MỤC

HÀ TÔN MỤC

CÔNG THẦN HÀ TÔN MỤC
Những năm cuối thế kỷ XVII đầu thế kỷ XVIII, chế độ tập quyền quân chủ chuyên chế Việt Nam khủng hoảng trầm trọng. Nhà Lê suy vong, quyền lực rơi vào tay họ Trịnh. Xã hội rối loạn, đạo lý suy vi. 
Hà Huy Tập

Hà Huy Tập

Cố Tổng Bí Thư Hà Huy Tập
Đồng chí Hà Huy Tập sinh ngày 24-4-1906 tại làng Kim Nặc, xã Cẩm Hùng, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh.Sinh ra và lớn lên trong một gia đình nhà nho nghèo, Hà Huy Tập đã sớm bộc lộ sự hiếu học. Năm 1919 Hà Huy Tập đã học xong bậc tiểu học. Sau 5 năm miệt mài đèn sách, Hà Huy Tập đã tốt nghiệp hạng ưu trường quốc học Huế.